Jestem profesorem uczelni na Wydziale Psychologii i Kognitywistyki UAM. Dyplom magistra uzyskałem w Instytucie Psychologii w 2001 roku, broniąc pracy nt. porównań intra- i inter-profilowych na przykładzie skali inteligencji Wechslera. Po studiach pracowałem w lokalnych firmach w braży reklamowej, by powrócić do zainteresowań naukowych w 2009.
Doktorat (2013) napisałem u profesora Jerzego M. Brzezińskiego pt. Zastosowanie IRT do tworzenia skróconych wersji testów. A habilitację zrobiłem w 2022 na podstawie książki Trafność pomiaru w praktyce psychometrycznej. Badania empiryczne. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych, Poznań.
Prowadziłem zajęcia z Technologii Informacyjnej wprowadzając e-learning do programu studiów, a najczęściej prowadzę zajęcia z szeroko rozumianej statystyki (Przygotowanie Analiz Statystycznych, Obsługa Pakietów Statystycznych, Metodologia Badań Naukowych, Psychometria, Wielozmiennowe Techniki Analizy Danych) na studiach 1 i 2 stopnia. Prowadzę też seminarium magisterskie i licencjackie skoncentrowane na wykorzystaniu nowoczesnych technologii w psychologii i kognitywistyce.
Interesuje mnie obecność komputerów i technologii w codziennym życiu, możliwość ich wykorzystania do wspomagania rozwoju i edukacji, a ogólniej oddziaływanie postępu technologicznego na życie człowieka. Jako psycholog zajmuję się wykorzystaniem komputerów i internetu w procesie badawczym, jako psychometrę interesują mnie wszystkie pozakwestionariuszowe metody badawcze. Interesuje się też wykorzystaniem tzw. BigData w nauce.
Ciągle rozwijam swój warsztat analityczny, starając się zastosować w praktyce nowopoznane techniki statystyczne. Szczególnie interesuje się metodami modelowania problemów w psychologii i naukach społecznych oraz wizualizacją danych.
Moje pierwsze projekty naukowe dotyczyły głównie obszaru statystyki i metodologii oraz sposobów jej wykorzystania. Reprezentatywną pracą dla tego okresu jest artykuł dotyczący zastosowania analizy korespondencji do oceny wyników testu zegara. Tradycyjny test oraz tradycyjna metoda analityczna w połączeniu dały nową jakość w rozumieniu zaburzeń neurologicznych:
- Kaczmarek, I., Kleka, P., Fliciński, P., & Steinborn, B. (2018). Correspondence and cluster analysis of free-drawn clocks in a group of children and adolescents with neurological and psychiatric diseases. Developmental Neuropsychology, 43(1), 69-81. BibTeX
Z innych pobudek powstał artykuł o analizie mocy w testach psychologicznych przygotowany z profesorem Maciejem Tomczakiem i współpracownikami. Zauważyliśmy, że zbyt wiele wyników badań w psychologii sportu jest publikowanych bez kontroli poziomu błędu II rodzaju, co można rozwiązać prostym zabiegiem zaplanowania odpowiedniej wielkości próby. Stąd nasz artykuł o analizie mocy:
- Tomczak, M., Tomczak, E., Kleka, P., & Lew, R. (2014). Using power analysis to estimate appropriate sample size. Trends in Sport Sciences, 21(4), 195-206. BibTeX
Przez dłuży czas zajmowałem się tematyka skracania testów i kwestionariuszy na potrzeby badań psychologicznych. Wyniki analiz i przemyśleń na ten temat zawarłem głównie w dwóch pracach: z prof. Jackiem W. Paluchowskim:
- Kleka, P. & Paluchowski, W. J. (2017). Shortening of psychological tests – assumptions, methods and doubts. Polish Psychological Bulletin, 48(4), 516-522. BibTeX
A wraz z prof. Emilią Soroko przygotowałem przewodnik jak dobrze przeprowadzić procedurę tworzenia skróconej wersji narzędzia z przykładami na opracowanej przez panią profesor skali do badania inklinacji autonarracyjnej:
- Kleka, P. & Soroko, E. (2018). How to Avoid the Sins of Questionnaires Abridgement? Survey Research Methods, 13(2), 9999–10012. BibTeX
Zainteresowania związane z wykorzystaniem komputerów do prowadzenia badań kwestionariuszowych znalazły wyraz w pracy poświęconej “danym ukrytym” – tym informacjom, które można dodatkowo uzyskać przenosząc badanie z medium papier-i-ołówek na ekran komputera. Teraz wydaje się to oczywste, ale kiedyś nie tak dawno stosowanie komputera do badań budziło wątpliwości, które starałem się rozwiać. Piszę o tym w:
- Kleka, P. (2017). Paradane z kwestionariuszy jako źródło wartościowej informacji o osobach badanych. W: W. J. Paluchowski (Ed.), Diagnozowanie - wyzwania i konteksty (pp. 133-148). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych. BibTeX
Projekty, które mnie angażowały przez pewien czas dotyczyły dylematu “wiem, że nie wiem” i świadomości popełniania błędów we własnym rozumowaniu. To projekt prowadzony przez prof. Hannę Brycz z Uniwersytetu Gdańskiego. Wspólnych publikacji na ten temat ukazało się sporo, a ta, która pozwoli lepiej zapoznać się z projektem to:
- Kleka, P., Fanslau, A., & Brycz, H. (2019). Czy studenci uczą się przewidywania swoich ocen semestralnych? Rola błędu ‘przeszacowanej pewności’ w trafności szacowania własnych osiągnięć edukacyjnych. Dyskursy Młodych Andragogów, 20(2019), 231-240. BibTeX
Badając skłonność do podejmowania aktywności fizycznej z jednej strony zajmowałem się z profesorem Maciejem Tomczakiem walidacją narzędzi do pomiaru motywacji TEOSQ; GOEM, model osiągnięć 3x2 a z drugiej strony współpracuję z dr Janą Krzyszoszek w badaniu nad wpływem aktywności na zdrowie w grancie MNiSW: Nauka dla Społeczeństwa: Efektywność „Zielonej recepty” – prewencyjna rola edukacji zdrowotnej, gdzie wykorzystujemy pomiar za pomocą urządzeń ubieralnych (czyli fit-zegarków ;-)
Biegłość analityczną wykorzystuję współpracując przy wielu różnych projektach metaanalitycznych, leksykalnych 1 2 czy bardziej specyficznych – np. tworząc typologię samobójców penitencjarnych czy oceniając długoterminowe obciążenie opiekunów osób po udarze. Lubie pracować z danymi z różnych obszarów i widać to w moich projektach.
W ostanim czasie interesuję się (chyba jak wielu) sztuczną inteligencją, czyli możliwościami LLM w edukacji oraz w psychometrii – tutaj w ramach seminarium magisterskiego wraz z moimi bardzo zdolnymi magistrantkami i magistarntami eksplorujemy obszar badawczy i przyglądamy się różnym aspektom tego zjawiska. Efektem jest na razie (oprócz prac magisterskich) artykuł z Anną Szwal na temat zastosowanie sztucznej inteligencji w profilaktyce zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży (w druku). Więcej prac pewnie wkrótce, bo temat jest gorący i wdzięczny do badań :-)
ORCID | ResearchGate | GoogleScholar | AMU Research Portal |